کاربردهای اینترنت اشیاء در پزشکی

با ظهور اینترنت اشیاء (IoT)، کم کم کاربردهای آن هم در زندگی بشر نمود پیدا کرد. کاربردهای اینترنت اشیاء در پزشکی یکی از مهم ترین کاربردهای اینترنت اشیاء است که تحولات زیادی در حوزه ی پزشکی به وجود آورده‌است. برای اینکه با این کاربردهای مفید و کارآمد آن را بدانیم بهتر است در ابتدا با تعریف اینترنت اشیاء پزشکی آشنا شویم.

اینترنت اشیای پزشکی چیست ؟

اینترنت اشیاء پزشکی یا IOMT مجموعه ای از لوازم و تجهیزات پزشکی است که به شبکه سیستم سلامت از طریق اینترنت متصل می شود. لوازم و تجهیزات پزشکی مجهز به سیستم وایرلس ارتباط ماشین به ماشین را پایان می دهد که اساس و پایه اینترنت اشیای پزشکی را تشکیل می دهد. دستگاه های اینترنت اشیای پزشکی  به وسیله اینترنت به پلتفرم های ابری  که محل ثبت ،آنالیز و ذخیره داده های مورد نیاز است، وصل می شوند. صنعت مراقبت و درمان نیز مثل سایر صنعت ها در حال تحول عظیم و سازگاری با تکنولوژی های جدید و کارآمد از جمله اینترنت اشیاء می باشد .

بیشتر شرکت های تولید کننده تجهیزات و لوازم پزشکی برای فعالیت و تولید لوازم مبتنی بر اینترنت اشیاء نیز هم تمایل خود را نشان داده‌اند. به طوری که برای مثال سال گذشته شرکت فیلیپس یک نوع پوشیدنی هوشمند را ارائه داد که می توانست برای مراقبت از بیمارانی که دارای بیماری های مزمن هستند مورد استفاده قرار گیرد.

دستگاه های اینترنت اشیاء در پزشکی این قابلیت را دارند که پزشکان و پرستاران بیماران خود را از راه دور تحت نظر داشته باشند. نحوه عمل این دستگاه ها به گونه ای است که علائم حیاتی بیماران را به اطلاعات قابل ذخیره تبدیل کرده و آن را به پایگاه داده ابری می فرستند. در این پایگاه اطلاعات تجزیه و تحلیل شده و پزشک یا پرستار نیز به این اطلاعات دسترسی دارد.

قابلیت های مهم در اینترنت اشیاء پزشکی

کنترل از راه دور بیمارانی که داری بیماری های مزمن مثل فشار خون یا دیابت هستند.

پوشیدنی های پزشکی که می تواند اطلاعات را از بدن فرد به پزشکان یا پرستاران مخابره کند.

پمپ های تزریق که به داشبورد های آنالیز وصل می شوند و مطابق برنامه عمل می کنند.

تخت خواب های بیمارستانی که توانایی اندازه گیری فشار خون و سایر علائم حیاتی بیمار را دارند.

امروزه بیشتر دستگاه های موبایل مجهز به تکنولوژی NFC و همچنین قادر به شناسایی فرکانس رادیویی هستند که می توانند به سیستم های کامپیوتری وصل شوند و این موضوع پتانسیل های زیادی را برای IMOT به وجود آورده است.

ایده  استفاده از اینترنت اشیاء پزشکی برای مراقبت از بیماران در منزل   telemedicine نام دارد.

این موضوع بیماران  را از مراجعه به پزشک برای سوالات و همچنین  اطلاع از روند درمان بی نیاز می کند.

مزیت های مهم اینترنت اشیاء از دیدگاه سازمان های درمانی و بهداشتی:

• کم شدن هزینه ها: وقتی که ارائه دهندگان خدمات پزشکی از اینترنت اشیاء استفاده می کنند ، نظارت بر مریض بر اساس یک زمان واقعی انجام می شود، با توجه به این قضیه تعداد دفعات ویزیت بیمار به وسیله پزشک معالج ، کم شده و هزینه ها نیز بر همین اساس کاهش پیدا می کند.
• افزایش بهبود نتایج درمان : ارتباط برقرار کردن با راهکارهای پزشکی از طریق رایانش ابری به پزشکان این امکان را می دهد که به صورت برخط و لحظه ای از اطلاعات استفاده کنند و دقیق تر بیماری ها را تشخیص دهند.
• مدیریت بهتر بیماری : با توجه به این مسئله که بیماران به طور مداوم نظارت و مراقبت می شوند ، ارائه کنندگان خدمات پزشکی ، قادر خواهند بود قبل از اینکه بیماری از کنترل خارج شود، درمان آن را شروع کنند.
• مدیریت بهترداروها : تولید و به دنبال آن مدیریت داروها هزینه عمده ای را به خود اختصاص می دهد ، اما با استفاده از پردازش های اینترنت اشیاء و دستگاه های وابسته به آن می توان این هزینه ها را بهتر مدیریت کرد.
• کاهش خطای انسانی: یکی از موارد بسیار حائز اهمیت در حوزه پزشکی، وجود خطاهای انسانی و مشکلاتی که در ادامه آن ممکن است برای بیماران اتفاق بیفتد است. آمارها استفاده از تجهیزات اینترنت اشیاء پزشکی را باعث کاهش خطاهای انسانی نشان می دهد.

۶ کاربرد اینترنت اشیاء در پزشکی

اگرچه معمولا اینترنت اشیاء با تولیدات، انبارداری و کارخانجات هوشمند آینده در ارتباط است، اما تنها شامل این موارد نمی‌شود و شاهد پیشرفت‌های قابل توجه و مهمی در بخش‌های بهداشتی و درمانی نیز هستیم که بعضی از آن ها در زیر بیان شده است:

۱- کم شدن زمان‌های انتظار دراتاق اورژانس:

انتظار در اتاق اورژانس یکی از مسائل متداول برای اکثر افراد بوده که موضوع خسته کننده و قابل بحثی است. در نتیجه به جز از هزینه‌های پزشکی و ممیزی‌های اتاق اورژانس گاهی اوقات ممکن است ساعت‌ها به طول بیانجامد. به لطف برخی از تکنولوژی های جدید و اینترنت اشیاء، یک بیمارستان به اسم Mt. Sinai به عنوان مرکز پزشکی شهر نیویورک – به طور مؤثری برای ۵۰٪ از بیماران اتاق اورژانس که نیاز به مراقبت‌های سرپایی دارند، زمان انتظار را کم کرده است. این یک سیستم بسیار مؤثر است که برخی از کاربردهای نوآورانه و جالب اینترنت اشیاء را نشان می دهد.

۲- سلامت و نظارت از راه دور

در بعضی از موارد، بیماران حتی نیازی ندارند که به صورت فیزیکی در اتاق اورژانس یا بیمارستان حضور داشته باشند. یکی از بهترین و محبوب‌ترین برنامه‌های مراقبت‌های بهداشتی و اینترنت اشیاء نظارت از راه دور است . معمولابا عنوان telehealth شناخته می‌شود. این امر نه تنها هزینه‌ها را کم می کند و نیاز به حضور فیزیکی را از بین می‌برد، بلکه به بهبود کیفیت زندگی بیمار نیز کمک به سزایی می‌کند تا از دردسرهای رفت و آمد کم شود. این مسئله می‌تواند برای بیماری که برای تحرک محدودیت دارد و یا از حمل و نقل عمومی استفاده می‌کند بسیار مؤثر و قابل توجه باشد.

۳- اطمینان از دسترسی و قابلیت دسترسی سخت‌افزارهای بحرانی

بیمارستان‌های مدرن وپیشرفته امروزی نیاز به عملکرد نرم‌افزاری و سخت‌افزاری نسل بعدی دارند. بعضی از آنها حتی برای حفظ و بقا زندگی انسان مورد استفاده قرار می‌گیرند. مثل تمام دستگاه‌های الکترونیکی، این تجهیزات نیز پتانسیل خطرات متعددی از قطع برق تا خرابی سیستم که می‌تواند منجر به زندگی یا مرگ افراد شود را دارا است. البته در این حوزه راهکارهایی نیز ارائه شده است. مثلا به جای اینکه منتظر باشند تا یک دستگاه خراب شود، سیستم جدید فیلیپس، عملاً نظارت بر سخت‌افزارهای پزشکی اینترنت اشیاء را برآورده می‌کند و در صورتی که مشکلی وجود داشته باشد، به کارمندان بیمارستان از قبل هشدار می‌دهد.

۴- پیگیری دقیق کارکنان، بیماران و موجودی

همیشه ایمنی بیشترین نگرانی هر بیمارستان یا مرکز پزشکی است. بدون قابلیت پیگیری اموال، کارمندان، بیماران و سخت‌افزار در تمام ساختمان، حفظ بیشترین میزان امنیت سخت است. این مسئله ای است که به راحتی در مؤسسات کوچکتر انجام می‌شود، اما در مورد ساختارهای چندگانه و بزرگ و دانشگاه‌ها و نیز هزاران بیمار و کارکنان به چه شکل است؟ بسیاری از آنها با سیستم‌ های اینترنت اشیاء و سیستم‌های مکانی واقعی در حال تغییر هستند تا ردیابی اموال را آسان کنند که نه تنها روش ارزانی برای نظارت بر فعالیت‌های روزانه در یک محیط بیمارستان است بلکه بسیار مؤثر و پیشرفته می‌باشد.

۵- مدیریت پیشرفته دارو

یکی از پیشرفت‌های جالب و جدید در زمینه مراقبت‌های بهداشتی و اینترنت اشیاء در حوزه داروهای تجویزی برای بیماران است. به نظر می‌رسد این یک کار کمی علمی تخیلی باشد. اما قرص‌هایی حاوی سنسورهای میکروسکوپی که به اندازه دانه برنج هستند قادر هستند یک سیگنال را به یک دستگاه خارجی ارسال کنند که معمولاً به عنوان یک پیچ بر روی بدن، برای اطمینان از دوز مناسب به کار می‌روند. بیماران همچنین از طریق نرم افزار های گوشی هوشمند می‌توانند به اطلاعات برای ردیابی عملکرد شخصی و بهبود عادات خود دسترسی پیدا کنند.

۶- مقابله با بیماری‌های مزمن

نرم‌افزارهایی جدیدی در حوزه اینترنت اشیاء برنامه نویسی نوشته شده اند که برای نظارت بر سلامت شخصی استفاده می‌شوند.اطلاعات این نرم افزار را می‌توان با یک دکتر به اشتراک گذاشت تا مسائل تکراری را به آسانی حل کند. یک شرکت به تازگی یک برنامه برای مدیریت افراد دیابتی با هدف بهتر شدن درمان بالینی و کاهش هزینه‌های پزشکی برای بیماران ایجاد کرده است که به نتایج جالبی رسیده است.