ماشین به ماشین (Machine to Machine) یا M2M به مجموعهای از ارتباطات ماشینها با شبکه (اینترنت) گفته میشود. ارتباطات ماشین به ماشین با شبکه باعث میشود آنها بتوانند اطلاعاتی را از خود و شرایطی که در آن قرار گرفتهاند را به سایر ماشینها انتقال دهند. ماشینهای دیگر حاضر در شبکه میتوانند با استفاده از این اطلاعات به یک دانش در مورد عملکرد خود نسبت به سایر ماشینها و محیطی که در آن قرار دارند دست یابند. ارتباطات ماشین به ماشین میتواند موجب یادگیری در ماشینها و ایجاد تعامل بین آنها گردد. ماشینها برای اینکه بتوانند درک مناسبی از محیط اطراف خود پیدا کنند از حسگرهای مختلفی بهره میبرند. این حسگرها قابلیت اندازهگیری پارامترهای مختلف را دارند. معمولا M2M را میتوان در ماشینآلات صنعتی و خودروهای خودران مشاهده کرد.
ارتباطات ماشین به ماشین زیربنای اینترنت اشیای امروزی را تشکیل میدهند. تفاهم مهم M2M با IoT در این است که در M2M یک ماشین بایستی دارای یک تعداد معیار حداقلی باشد امّا در IoT هرشی، انسان و دستگاهی که بتواند به شبکه متصل شود جزئی از اکوسیستم اینترنت اشیا محسوب خواهد شد. به عبارتی دیگر ماشین های حاضر در ارتباطات M2M دارای قدرت پردازشی بیشتری هستند، این در حالی است که اشیای هوشمند ممکن است که از یک قدرت پردازشی حداقلی برخوردار باشند.
بررسی ارتباطات ماشین به ماشین (M2M Communication)
ارتباط خودکاری که بین دو ماشین از طریق شبکه(اینترنت) صورت میپذیرد را M2M Communication گویند. مهمترین ویژگی این ارتباطات این است که انسانها در برقراری ارتباط بین دو ماشین دخالتی ندارند. ماشینها با استفاده از هوش مصنوعی و پایگاه دانشی که در اختیار دارند با ماشینآلات دیگر ارتباط برقرار میکنند و به آنها اطلاعات ارسال میکنند یا از آنها دادههایی را دریافت میکنند. در ارتباطات بین ماشینها و انسانها میتوان ۴ حالت زیر را در نظر گرفت:
- ارتباط انسان با انسان H2H یا Human to Human
- ارتباط انسان با ماشین H2M یا Human to Machine
- ارتباط ماشین با انسان M2H یا Machine to Human
- ارتباط ماشین با ماشین M2M یا Machine to Machine
اجزای مهم در ارتباطات ماشین به ماشین
ارتباطاتM2M از پیچیدگی ذاتی برخوردار است. یکی از دلایل این پیچیدگی و جود اجزای مختلف در یک سیستم M2M میباشد. مهمترین اجزای تشکیلدهنده M2M عبارتند از:
- ماشین یا شی هوشمند
- حسگرها و اسکنرها
- شبکه ارتباطی(سیمی یا بیسیم)
- سرور مرکزی یا سرور بکاند متصل به ابرها
- فضای ذخیرهسازی (ابرها یا دیتاسنترها)
- پروتکلای واسطه برای برقراری ارتباط بین ماشینآلات مختلف
مهمترین کاربردهای M2M
- خودروهای خودران
- حمل و نقل(ردیابی و پیگیری ناوگان، تعمیر و نگهداری خودروها)
- کنترل وضعیت ترافیک در جادهها و اتوبانها
- کنترل رباتهای صنعتی و تجهیزات کارخانهها از راهدور(اینترنت اشیا صنعتی IIoT)
- ارتباط با ماشینآلات صنعتی و معدنی در مناطق صعبالعبور
- شبکههای حسگر بیسیم(WSN)
- ردیابی تجهیزات و ماشینآلات
- استفاده بیمهها برای کنترل تجهیزات صنعتی و مانیتور کردن فعالیتها
- کنترل مرسولههای پستی
- و…
M2M و اینترنت اشیا
بایستی توجه داشت که اینترنت اشیا(Internet of Thiongs) یک فناوری خاص نیست بلکه یک مفهوم کلی است که شامل تعداد از فناوریها میشود. وقتیکه اینترنت اشیا در یک شهر به کار گرفته می شود شهر هوشمند ایجاد میشود. بکارگیری iot در خانههای مسکونی مفهوم Smart Home را بوجود میآورد. همچنین بکارگیری اینترنت اشیا در خودروها، خودروهای هوشمند یا همان خودروهای خودران را پایهگذاری میکند.
مهمترین زیرساختی که مفهوم اینترنت اشیا را معنا میبخشد ارتباطاتM2M میباشد. ارتباط دوماشین بایدکیگر یا با انسانها است که اینترنت اشیا را بوجود میآورد. بنابراین میتوان مدعی شد که اینترنت اشیا بدون ارتباطاتM2M شکل نخواهد گرفت. ماشینها با استفاده از شبکههای ناهمگن سلولی، سایر ماشینها و انسانها را مییابند و به آنها داده ارسال میکنند یا با استفاده از اطلاعات دریافتی از آنها اقداماتی را انجام میدهند.