زمین لرزه‌ها از آن دسته از حوادثی هستند که به صورت ناگهانی رخ می‌دهند و نمی‌توان آن‌ها را پیش بینی کرد. نتیجه بروز این حادثه‌های طبیعی، چیزی به جز خسارت‌های مالی و تلفات جانی نیست. با دانستن کاربرد هوش مصنوعی در تحلیل داده‌های لرزه شناسی می توان از آن استفاده مفیدی برد. با وجود پیشرفت فناوری در دهه‌های اخیر، هنوز هیچ موسسه یا مرکز علمی در جهان نتوانسته است وقوع زلزله را پیش بینی کند.

البته این امکان وجود دارد که چند دقیقه قبل از وقوع، بتوان زلزله را پیش‌بینی کرد؛ اما در این زمان اندک نمی‌توان از میزان خسارات تحمیلی زمین‌لرزه‌ها جلوگیری کند. طبق گزارشات ارائه شده، بر اساس کاربرد هوش مصنوعی در تحلیل داده‌های لرزه‌شناسی، محققان دانشگاه استنفورد به سرپرستی مصطفی موسوی توانسته‌اند روشی را اختراع کنند تا بتواند امواج ارتعاشی زمین را بخواند؛ روشی که در آن می‌توان به بهبود درک انسان از چگونگی شروع ارتعاشات و پایان یافتن آن کمک کرد.

کاربرد هوش مصنوعی در تحلیل داده‌های لرزه شناسی

طبق روش ابداعی تیم دانشگاه استنفورد، می‌توان با دریافت سروصدای مربوط به لرزه‌ها، به صورت خودکار زلزله را ردیابی کرد. جزئیات این روش توسط نشریه «نیچر کامونیکیشنز» انتشار یافته است. مصطفی موسوی و همکارانش با بهره‌گیری از اینترنت اشیا و قابلیت‌های ویژه هوش مصنوعی توانسته‌اند بر روی تعداد زیادی از تغییرات نامحسوس پوسته زمین تمرکز کنند. آن‌ها بر این باورند که به کمک این تغییرات کوچک می‌توان علائم هشداردهنده درباره وقوع زلزله‌های بزرگ را رمزگشایی کرد. گرگوری بروزا به‌عنوان یکی از مؤلفان این پروژه بیان می‌کند: اگر توانایی‌مان در ردیابی و مکان‌یابی زلزله‌های کوچک بهبود یابد، می‌توانیم به چشم‌انداز واضح‌تری از ارتباط لرزه‌ها در طول گسل‌ها، شروع و پایان آن‌ها دست پیدا کنیم.

سیستم‌های هوشمند تولید شده در حوزه لرزه نگاری

سیستم‌های هوشمند تولید شده در حوزه لرزه نگاری را می‌توان به‌عنوان اصلی‌ترین کاربرد هوش مصنوعی در تحلیل داده‌های لرزه شناسی دانست. به کمک این سیستم‌ها می‌توان جزئیات لرزه‌ها را به خوبی تحلیل و بررسی نمود. محققان پژوهش نامبرده، تاکنون توانسته‌اند چند سیستم یادگیری ماشینی جهت ردیابی زلزله توسعه دهند که یکی از آن‌ها CRED نام دارد و در سال ۲۰۱۹ ساخته شده است. این سیستم با صوت فعال می‌شود و در ساخت آن از الگوریتم‌های دستیارهای صوتی الهام گرفته شده است. تازه‌ترین سیستم ساخته شده در این پژوهش، مبدل زلزله (Earthquake Transformer) است که می‌تواند لرزه‌های کوچک با سیگنال‌های ضعیف را ردیابی کند. محققان به کمک هوش مصنوعی، آموزش ­هایی را به این سیستم داده­ و سپس آن را مورد ارزیابی قرارداده ­اند.

این سیستم در طول آزمایش توانسته است ۲۱ هزار و ۹۲ رویداد را شناسایی کند؛ این مقدار بیش از دو و نیم برابر تعداد زلزله‌هایی است که به صورت دستی ثبت شده‌اند.

مطالب بیان شده بخشی از قابلیت‌های اینترنت اشیا است که توانسته جهان را تحت تأثیر خود قرار دهد به طوری‌که به گفته بروزا، هم‌اکنون می‌توان از این سیستم‌ مبدل زلزله جهت شناسایی زمین لرزه‌ها در زمان واقعی و به صورت زنده بهره گرفت. شما می‌توانید برای آشنایی بیشتر با iot و هوش مصنوعی، مقالات موجود در وب‌سایت iotmap را مطالعه کنید و نظرات خود را با ما در میان بگذارید.