به دنبال گستردگی اینترنت، مفهوم تازهای با عنوان اینترنت اشیا به جهان معرفی شد. این فناوری که با هدف بهبود شرایط زندگی انسانها ایجاد شده است، به بررسی حجم زیادی از دادهها و تحلیل آنها می پردازد. امروزه از شبکه جهانی اشیا به عنوان انقلاب صنعتی چهارم یاد میشود که نقش مؤثری در اقتصاد جهانی را عهدهدار شده است. در واقع اینترنت اشیا با تأثیر بر روی محیط های کاری، شهرها، صنایع و خانهها توانسته است جایگاه قابل توجهی را در جهان به خود اختصاص دهد. این فناوری با دریافت و تحلیل اطلاعات مشخص، روش کار و زندگی روزانه ما را تغییر داده و به بهتر شدن اوضاع کمک میکند. IoT اگرچه در مواردی بسیار هزینهبر است اما میتواند به عاملی مهم جهت پیشرفت صنایع و زندگی انسانها تبدیل گردد.
شبکه جهانی اشیا
در مفهوم کلی، شبکه جهانی اشیا یا IoT مربوط به هر چیز متصل به اینترنت است. درواقع اینترنت اشیا عبارت است از سنسورها و محرکههایی که از طریق شبکه به سیستم پردازشی اتصال پیدا میکنند. در این فناوری سنسورها و دستگاهها با شبکهای در ارتباط هستند و از طریق آن میتوانند با یکدیگر و کاربران در تعامل باشند. ارتباط یک گوشی هوشمند با تلویزیون میتواند سادهترین نمونه از اینترنت اشیا باشد. اینترنت اشیا این فرصت را ایجاد کرده است تا تمامی اشیای موجود در زیرساختهای شبکه از هر مکان و در هر زمانی کنترل شوند.
کاربردهای اینترنت اشیا
شناخت اینترنت اشیا باعث فراگیری این فناوری در جوامع مختلف دنیا شده است. به طوریکه امروزه بیش از ۳۰ میلیارد دستگاه به اینترنت اشیا متصل شدهاند. بنابراین IoT به بخش مشخصی اختصاص ندارد بلکه این توانایی را دارد که در تمامی زمینهها فعالیت کند. همین امر سبب استفاده از اینترنت اشیا در حوزههای مختلف شده است که در ادامه به اختصار به معرفی تعدادی از آنها میپردازیم.
محیط زیست
اینترنت چیزها با نظارت بر کیفیت آبوهوا، آلودگی خاک و آب، نظارت بر زیستبومها و حیاتوحش جانوران و… میتواند از محیط زیست محافظت کند. ایجاد سنسورهای هشدار زلزله و سونامی از دیگر کاربردهای مؤثر این فناوری شناخته شده است.
مدیریت انرژی
استفاده از سیستمهای حسگر متصل به اینترنت، بهترین گزینه برای بهینهسازی مصرف انرژی محسوب میشود که این امر به کمک فناوری IoT امکانپذیر است. از دیگر کاربردهای موجود در این زمینه میتوان به دستگاههای کنترل از راه دور موجود در ساختمانهای هوشمند نیز اشاره کرد.
مدیریت زیرساختها
کنترل و مدیریت زیرساختها و منابع شهری مثل خطوط راهآهن، پلها و… یکی از مهمترین بخشهای وابسته به اینترنت اشیا محسوب میشود. درواقع IoT با نظارت بر رویدادها و تغییرات بهوجود آمده در هر بخش میتواند سبب افزایش امنیت و کاهش ریسک گردد.
مراقبتهای بهداشتی و پزشکی
سیستمهای اینترنت اشیا این قابلیت را دارند که از راه دور بر سلامت افراد نظارت داشته باشند. دستگاههای فشار خون، سمعک، مچبندهای الکترونیکی و… همگی نمونهای از سیستمهای هوشمند محسوب میشوند. در برخی از بیمارستانها قابلیتی تحت عنوان تختهای هوشمند در نظر گرفته شده است که نیاز بیمار مثل زمان بلندشدن بیمار از تخت را برآورده میسازد. استفاده از این تختها به بیمار کمک میکند تا بدون تعامل با پرستاران کارهای شخصی خود را انجام دهد.
ساختمانهای هوشمند
از سیستمهای اینترنت اشیا میتوان جهت کنترل و مدیریت دستگاههای الکترونیکی، مکانیکی و الکتریکی موجود در ساختمانها بهره گرفت. ساختمانهای هوشمند میتوانند شامل یک خانه هوشمند، شرکت یا کارگاه باشند که توسط سیستمهای هوشمند مثل پارکینگ هوشمند، روشنایی هوشمند و… اداره میشوند.