بیگ دیتا واژه ای عمومی برای حجم بسیار زیاد داده های دیجیتالی است که از منابع مختلف گردآوری شده و اغلب خام و ساختارنیافته هستند. تجزیه و تحلیل آنها با تکنیک ها و روش های موجود، امکان ناپذیر نمی باشد. در دنیای امروز، حجم بالای بیگ دیتاهای تولیدشده از Web و Cloud، فرصتهای جدیدی را برای شناسایی، خلق ارزش و هوش تجاری غنی برای پشتیبانی تصمیم گیری در هر سازمانی پیش پای سازمان قرار می دهد. بنابراین وضعیت کلان داده ها در ایران با تکیه به اهمیت این نوع از داده ها مورد توجه قرار میگیرد. بر همگان واضح و آشکار است که دولت به منظور بهره گیری از این تکتولوژی جدید(علم تجزیه و تحلیل اطلاعات) باید ظرفیت های جدید را ایجاد نماید.
وضعیت کلان داده در ایران
وضعیت جمع آوری و ذخیره سازی داده ها در ایران
خوشبختانه حوزه کلان داده یا همان بیگ دیتا در ایران نیز مورد توجه قرار گرفته است. به طوری که در اسفند سال ۹۶ گزارشی تحلیلی که حاصل نخستین پیمایش کلان داده ها در سراسر کشور بود؛ از سوی وزارت اطلاعات و فناوری اطلاعات با هدف شناسایی وضعیت موجود و نیز چالش های توسعه کلان داده در کشور ارائه شد.
در حال حاضر هر یک از سازمانها، وزارتخانه ها و ادارات دولتی متعدد(حتی آن دسته از کشورها که دارای ارتباطات تجاری و سیاسی می باشند) دارای بانک اطلاعاتی متنوعی هستند. با تجمیع و یکپارچه سازی بانک های اطلاعاتی و سرمایه گذاری در این رابطه و تحلیل های هوشمندانه بر روی آنها می توان در مسیری قرار گرفت که سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های کشور واقع بینانه و با دقت بالایی صورت پذیرد.
چالش های دولت در استفاده از کلان داده ها
شاید عدم به رسمیت شناختن اطلاعات (داده ها) به عنوان سرمایه و موضوع کسب و کار از سوی دولت مهمترین چالش این حوزه باشد. در زیر چالش های مطرح می گردد:
- منابع مختلف اطلاعاتی- تحلیل داده ها در سیستم های قدیمی و جدید در گرو یافتن فرمت پیوسته است.
- جمع آوری اطلاعات از منابع چندگانه- با وجود ساختاریافته بودن داده ها در دولت اما جمع آوری آنها از منابع مختلف چالش است.
- تقسیم بندی اطلاعات به عمومی و محرمانه- عدم تمایل سازمانها در اشتراک گذاری آنچه آنها به عنوان داده های اختصاصی میدانند.
- امنیت اطلاعات و تضمین حقوق شهروندی- نگرانی استفاده نادرست و غیر اصولی از اطلاعات، با نیت غیر قانونی برای همیشه وجود دارد.
- نیروی متخصص و کارآمد- مراقبت از دیتا و امنیت آنها از یکسو و اجرای تحلیل های موثر و سودمند از سوی دیگر نیازمند ابزار و دانش سازمانی بوده که سازمانهای دولتی در شرایط فعلی کمتر واجد چنین مهارت هایی هستند.
تخصص های مورد نیاز در حوزه بیگ دیتا
- تشخیص و استخراج داده
- پاکسازی داده
- سازماندهی داده
- مدیریت کلاس بندی پردازش/ نگهداری داده
- پلتفرمهای بانک اطلاعاتی متناسب با کلان داده
- تحلیل پیشرفته داده(یادگیری ماشین، تحلیل پیشگویانه)
- مصورسازی داده
- طراحی سامانه ها و استفاده از خروجیها در عمل
- مدیریت فرآیند و مدیریت تغییر در سازمانهای بزرگ برای استفاده از داده عظیم
- متخصص داده (Data Scientist) در سه حوزه تحلیل، حوزه داده و نرم افزار ، حوزه کسب و کار
نتایج حاصل از برطرف نمودن چالش های حوزه کلان داده
- تجزیه و تحلیل قابل پیشبینی
- افزایش مشارکت شهروندان در اداره امور و ایجاد شفافیت
- دسترسی راحت و مساوی به خدمات عمومی
- ارائه خدمات شهری بهتر
- جلوگیری و پیشگیری از کلاهبرداری و جنایت
- بالا بردن امنیت ملی
- فراهم آوردن رفاه عمومی
- ارائه خدمات بهداشتی بهتر
- بهبود خدمات آموزشی و تحصیلی
- پیش بینی تحولات اقتصادی
- تحلیل اقلیم و زیست محیطی
