بسیاری از کارشناسان حوزه فناوری اطلاعات معتقدند که در چند سال آینده، دومیّن انقلاب بزرگ در حوزه دیجیتال بوقوع خواهد پیوست. فناوریهای همچون اینترنت اشیا و بلاکچین از موثرترین فناوریها، در این انقلاب بزرگ هستند. در سالیان آینده اینترنت اشیا در بانکداری و اقتصاد جهانی نقش پررنگی خواهد داشت.
تحول اینترنت اشیا در بانکداری جهانی
تا چند سال پیش شبکه اینترنت در اختیار انسانها بود. آنها اطلاعاتی را بر روی اینترنت قرار میدادند و یا از اطلاعات آن استفاده میکردند. امّا به یکباره جهان فناوری دچار تغییر شد، چرا که بحث هوشمندسازی تجهیزات فیزیکی مطرح گردید.
با پیشرفت تکنولوژی، اشیایی بوجود آمدند که امکان اتصال به اینترنت را داشتند. تکنولوژیهای هوش مصنوعی و یادگیری ماشین به این اشیاء بیجان احساس و قدرت تفکر آموختند. بطوری که این اشیا به درجهای از هوشمندی رسیدند که توانایی تعامل با یکدیگر و حتی انسانها را داشتند.
تاثیرگذاری بلاکچین و اینترنت اشیا در بانکداری
از دیگرسو، فناوری بلاکچین توانست امنیت بالایی را در ارتباطات بین اشیا فراهم آورد. امکان استفاده از رمزارزهایی همچون بیتکوین باعث شد تا امکان تبادلات مالی بین اشیا هوشمند فراهم آید.
قطعا صنعت بانکداری با ظهور اینترنت اشیا تغییرات بسیاری را به خود خواهد دید. دادههای حجیمی که اشیا هوشمند از محیط اطراف خود بدست میآورند، میتواند برای صنعت بانکداری ارزش افزوده بسیاری را بوجود آورد. نقش اینترنت اشیا در بانکداری جهانی را میتواند در حوزههای مختلفی مشاهده کرد.
به زودی پرداختهای بدون تماس با بالاترین سطح امنیت، می تواند کیفیت تبادلات مالی را بهبود بخشد و بطور همزمان شفافیتهای مالی را افزایش دهد. اینترنت اشیا و بلاکچین می توانند به شدت هزینههای بانکداری سنتی را کاهش دهند. کاهش هزینههای بانکداری و تبادلات مالی باعث رشد و توسعه اقتصادی در کشورهای برخوردار از این دو تکنولوژی خواهد شد.
کاربردهای اینترنت اشیا در سیستمهای مالی
- امکان پرداختهای بدون تماس با امنیت بسیار بالا
- جمعآوری اطلاعات حجیم از مشتریان و تدارک فرصتهای جدید با استفاده از این اطلاعات
- امکان شخصیسازی خدمات بانکداری با استفاده از نیازسنجیهای هوشمند از مشتریان
- ارائه نوآوریهای جدید با کمک اینترنت اشیا برای کاهش هزینه و مدیریت ریسک قویتر
- ارائه راهکارهای کسب و کاری به مشتریان بانکها
- توانمندتر شدن بانکها برای استفاده از فناوریهای نوظهور و بینرشتهای
- کاهش ریسک سرمایهگذاری در موسسات مختلف با استفاده از دادههای اینترنت اشیا و مدلساز آنها
- امکان تصمیمگیریهای بلادرنگ در صنعت بانکداری
- تسهیل در دسترسی خدمات بانکی و ظهور VTM ها به جای ATM ها
- جاافتادن مفهوم بانک اشیا به جای بانکهای فیزیکی امروزی
چالشهای آینده صنعت بانکداری
اینترنت اشیا و بلاکچین در هر موضوعی که وارود پیدا کنند، یک سری مزایا با خود به همراه میآورند. امّا باید توجه داشت که در کنار این مزایا همواره مشکلات و چالشهایی نیز بوجود خواهد آمد.
مهمترین چالشهایی که بانکها در زمینه اینترنت اشیا با آن مواجهاند عبارتند از:
- حفظ حریم خصوصی مشتریان و اشیا هوشمند
- محافظت از دادههای حجیم جمعآوری شده
- یکپارچهسازی دادهها و حذف دادههای نادرست و تکراری(تجمیع دادهها)
- مشکل مقیاسپذیری، با توجه به حجم عظیمی از اشیا هوشمند
- خطرات موجود برای دادههای حساس در پردازشهای ابری
- ایجاد تهدیدات جدید امنیتی توسط هکرها و سودجویان
- حذف بانکداری سنتی و بیکارشدن تعداد زیادی از کارکنان
- نیاز به جذب و آموزش نیروهای متخصص در زمینه اینترنت اشیا و بلاکچین
آنچه مسلم است، آینده صنعت بانکداری بوسیله تکنولوژیهای مدرن همچون اینترنت اشیا، بلاکچین، هوش مصنوعی و… شکل خواهد گرفت. ضروری است تا مسئولان بانکی ایران از هماکنون بفکر کسب مهارتهای لازم در این زمینه توسط پرسنل و مشتریان خود باشند تا بتوانند در زمان موردنظر به آسانی آن را جایگزین سیستمهای سنتی نمایند.