آشنایی با ویژگی های شهر هوشمند و مفاهیم آن

شهر هوشمند مفهومی است که در چند سال اخیر بطور گسترده‎ای در بین محققان رواج پیدا کرده است. در شهر هوشمند از فناوری اطلاعات و ارتباطات برای بهبود کیفیت خدمات شهری بطور گسترده‎ای استفاده می‎شود. امّا باید توجه داشت که برای شناخت بهتر باید به ویژگی های شهر هوشمند توجه کرد.

اهدافی که برای شهرهای هوشمند عنوان می‎گردند، همگی کلّی هستند. برای اینکه بتوانیم به درک درستی از ویژگی‎های یک شهر هوشمند دست یابیم نیاز به بازتعریف خصوصیات چنین شهرهایی داریم.

جایگاه شهرهای هوشمند

با توسعه و گسترش شهرها، نیاز به هوشمندسازی شهرها به صورت جدّی احساس می‎شود. شهرهای هوشمند یکی از فاکتورهای مهم در توسعه و رشد کشورها در حال حاضر و دهه‎های آینده محسوب می‎شوند. بنابراین کشورهای صنعتی چندین سال است که به دنبال اجرای پروژه‎های هوشمندسازی در سطح شهرهای بزرگ خود می‎باشند.

سیستمهای حمل و نقل هوشمند، سطل زباله‎های هوشمند، سلامت الکترونیک، استفاده از ربات‎ها، سیستم‎های کنترل ترافیک هوشمند و… از مهمترین بخش‎هایی هستند که در یک شهر هوشمند بایستی پیاده‎سازی و اجرا گردند.

جایگاه اینترنت اشیا در توسعه شهرهای هوشمند

اینترنت اشیا، مهندسی داده، داده‎های حجیم، یادگیری ماشین و تکنولوژی‎های ارتباطی نظیر ۵G از مهمترین فناوری‎هایی هستند که در ایجاد یک شهر هوشمند تاثیرگذار خواهند بود.

ویژگی‎های شهر هوشمند با کمک فناوری‎های مدرن تحقق خواهد یافت. بنابراین مدیران شهری برای تحقق اسمارت سیتی‎ها بایستی به دنبال استفاده فراگیر از این فناوری‎ها باشند.

بارزترین ویژگی های شهر هوشمند

یک شهر هوشمند بایستی ویژگی های خاصی را داشته باشد. اطلاعات نقش اساسی در هوشمندسازی شهرها خواهد داشت. این اطلاعات با کمک زیرساخت‎های ارتباطی، انتقال می‎یابند. دسترسی آزاد و ایمن به اطلاعات یکی از مهمترین خصیصه‎های Smart City ها می‎باشد.

یک شهر هوشمند، یک شهر سبز خواهد بود. رعایت مسائل زیست محیطی در شهرهای آینده از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. کاهش رفتارهای مخرب انسان به کمک تکنولوژی اینترنت اشیا و هوشمندسازی محیط در شهرهای هوشمند تحقق خواهد یافت.

بهینه سازی و کاهش هزینه‎ها یکی دیگر از ویژگی های شهر های هوشمند آینده خواهد بود. با کمک مهندسی داده و دانش می‎توان به مدل‎سازی اطلاعات پرداخت. با کمک این مدل ها، امکان استخراج الگوهای مناسب برای پیش‎بینی شرایط شهری بوجود خواهد آمد. بدون تردید می‎توان داده و اطلاعات را عامل موفقیت اینترنت اشیا و شهرهای هوشمند دانست.

مهمترین اهداف شهرهای هوشمند

هدف نهایی یک شهر هوشمند، ارائه خدمات هوشمند در کلیه قسمت‎های یک شهر می‎باشد. نگاهی به پروژه‎های شهرهای هوشمند در جهان نشان می‎دهد که دولت و شهرداری ها اهداف مختلفی را برای خود تعیین می‎کنند. مهمترین این اهداف عبارتند از:

1. کاهش کربن در سطح شهرها
2. دستیابی به بهره‎وری در مصرف انرژی
3. هوشمندسازی قسمت‎های مختلف با کمک فناوری اطلاعات و ارتباطات
4. افزایش کیفیت زندگی
5. بهبود فضای سبز درون شهری
6. توسعه زیرساخت‎های شهری
7. دستیابی به رشد اقتصادی
8. توسعه پایدار جوامع
9. بهبود سازگاری در بین اقشار مختلف یک جامعه
10. تکامل شهرها به صورت منظم و مستمر

معیارهای شهرهای هوشمند

برای اینکه بتوانیم شهری را هوشمند بنامیم نیاز به تعدادی معیار برای سنجش داریم. معیارهای زیر بعنوان مهمترین شاخص‎های هوشمندی شهرها محسوب می‎شوند:

• اقتصاد هوشمند(Smart Economy)
• حمل و نقل هوشمند(Smart Mobility)
• محیط هوشمند(Smart Environment)
• مردم هوشمند(Smart People)
• زندگی هوشمند(Smart Life)
• حکمرانی هوشمند(Smart Governance)

البته معیارهای فوق بصورت مستمر در حال تکامل و افزایش هستند.

بسیاری از کارشناسان هوشمندسازی معتقدند شهر هوشمند یک سستم بزرگ می‎باشد که از تعداد زیادی زیرسیستم هوشمند تشکیل شده است. یکپارچه سازی و هماهنگی بین این زیرسیستم‎های هوشمند از اهمیت بسیاری برخوردار است.