اینترنت اشیا از آن دسته از مفاهیمی است که امروزه بیشتر افراد با آن و تأثیرات حاصل از آن آشنا هستند. این فناوری در حال گسترش، نقش مؤثری در فعالیت‌های سراسر جهان به­ عهده دارد و تاکنون بسیاری از کشورهای پیشرفته از آن بهره گرفته‌اند. از اینترنت اشیا می‌توان در تمامی زمینه‌ها مثل کشاورزی هوشمند، سلامت هوشمند، حمل‌ونقل هوشمند، ساختمان‌های هوشمند و… استفاده کرد. درواقع باید دانست که اینترنت اشیا با راهکارهای هوشمندانه در ابعاد مختلف زندگی انسان‌ها در هر منطقه از دنیا تأثیرگذار بوده است‌. اکوسیستم اینترنت اشیا در ایران نیز در دو دهه اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در ابتدا به دلیل عدم آگاهی، توسعه این فناوری با کندی صورت می­گرفت اما در چند سال گذشته IoT از پیشرفت بسیار خوبی در ایران برخوردار شده است و سازمان­های دولتی و خصوصی زیادی در حال استفاده از فناوری‌های هوشمند هستند.

اکوسیستم اینترنت اشیا در ایران

وجود افراد متخصص و باسواد در حوزه IT و کافی بودن نیروی کار در داخل کشور، فرصت بسیار خوبی برای توسعه علم اینترنت اشیا در ایران محسوب می‌شود اما عدم اختصاص بودجه‌ کافی و مشخص برای این کار یکی از مهمترین موانعی است که بر سر راه این فناوری قرار گرفته است. متأسفانه عدم شناخت و ناآگاهی نسبت به مزیت‌های این فناوری در سال­های ابتدایی ظهور این فناوری باعث شد که نهاد‌های دولتی از توسعه اینترنت اشیا در ایران صرف‌ نظر کنند.

سازمان‌های خصوصی برخلاف نهادهای دولتی، اقدامات گسترده‌ای جهت توسعه IoT انجام دادند. آغاز این اقدامات و فراهم آوردن بستری جهت دستیابی به امکانات حاصل از اینترنت اشیا باعث شد که نهادهای دولتی نیز در بخش‌هایی نقش قابل‌توجهی را در رونق این فناوری ایفا نمایند. در حال‌ حاضر دولت با بررسی تأثیرات اینترنت اشیا در حوزه‌های مختلف، اقدام به ساخت پروژه‌هایی مبتنی بر این فناوری نموده است.

اهمیت و جایگاه اینترنت اشیا در ایران

طبق آمارهای به‌دست ‌آمده از مرکز تحقیقات اینترنت اشیا می‌توان گفت که در سال‌های آینده ایران براساس پیشرفت‌ها و ارتباطات سازنده در حوزه IoT می‌تواند حدود صد پروژه در کشور بر مبنای اینترنت اشیا راه‌اندازی نماید. طبق گفتگوهای انجام شده با محمد قیصری رئیس مرکز تحقیقات، این مسئله تا سال ۱۴۰۰ تحقق خواهد یافت. با توجه به اثربخشی اینترنت اشیا در حوزه‌ مدیریت پسماندهای شهری و بیمارستانی، افزایش کیفیت زندگی و تأثیر مثبت در زمینه‌های مختلف، مداخله مهم‌ترین نهادهای دولتی مانند شهرداری و سازمان تأمین اجتماعی در توسعه فناوری اینترنت هوشمند بسیار کارآمد و تأثیرگذار بوده است.

تاریخچه IoT در ایران

اقدامات ایران در حوزه اینترنت اشیا باعث شده است که از آن به‌عنوان بیستمین کشور فعال در این تکنولوژی یاد شود. رضا راجی اولین فردی بود که واژه اینترنت اشیا یا IoT را در ایران مطرح کرد. پس از آن، رضا راجی یکی از مهم‌ترین کارآفرینان و توسعه دهندگان فناوری اینترنت اشیا در ایران شناخته شد که در حال ‌حاضر به عنوان مشاور در کمپانی‌های بزرگ آمریکا مشغول به فعالیت است. در بررسی ابعاد عملیاتی باید به هوشمندسازی سیستم‌های برق که طبق قراردادی میان وزارت نیرو و مرکز تحقیقات مخابرات ایران صورت گرفت، اشاره کرد‌.