به گفته بسیاری از کارشناسان، اینترنت اشیا(Internet of Things) یک انقلاب صنعتی یا اقتصادی در جهان را موجب خواهد شد و روابط بین افراد و وسایلی که آنها در زندگی روزمره خود استفاده میکنند را به شدت متحول خواهد ساخت. درحال حاضر رسانههای اجتماعی نقش پررنگی در زندگی روزمره افراد پیدا کردهاند. بدون تردید اینترنت اشیا به طور چشمگیری دنیای رسانههای اجتماعی را تغییر خواهد داد. در این پست رسانه خبری آیاوتیمپ قصد داریم به بررسی تاثیر اینترنت اشیا بر رسانههای اجتماعی تمرکز کنیم و ببینیم که شبکههای اجتماعی آینده چه تغییراتی را شاهد خواهند بود.
اشیای هوشمند، رویا یا واقعیت؟
یخچالی که به صورت خودکار مواد غذایی سفارش میدهد، قهوهسازی که به محض ورود شما به منزل یک قهوه تازه و گرم برایتان آماده میکند، خودرویی که به صورت خودران شما را از محل کار به منزل میرساند، درب پارکینگی که به صورت اتومات برای شما باز خواهد شد و موارد بسیار دیگر. امروزه بخشی از موارد ذکرشده در بالا از یک رویا به واقعیت تبدیل شدهاند و ما آنها را در زندگی خود مشاهده میکنیم. این شروع آن چیزی است که در آینده انتظار ما را میکشد. کلید موفقیت اینترنت اشیا، ارتباطات سراسری و تبادل گسترده اطلاعات میباشد. در حال حاضر، هرگاه صحبت از ارتباطات میشود ناخودآگاه به یاد شبکههای اجتماعی میافتیم همین واقعیت باعث میشود تا از تاثیر اینترنت اشیا بر شبکههای اجتماعی مطمئن باشیم.
اتصال: هرجا، هرزمان و با هرکس یا هرچیزی
افزایش تعداد دستگاههایی که از طریق آن کاربران میتوانند به اینترنت دسترسی پیدا کنند یکی از بزرگترین مزایای بازاریابی رسانههای اجتماعی است. اینترنت اشیا یک موقعیت بکر و جدید برای بازاریابان فراهم میآورد تا با شیوههای جدیدتری با مشتریان خود ارتباط برقرار کنند. به چند آمار زیر که تا پایان سال ۲۰۲۰ اتفاق خواهند افتاد توجه کنیم:
- ۱٫۳ میلیارد دستگاه متصل به اینترنت در ساختمانهای هوشمند وجود خواهد داشت(کتری، یخچال، تلویزیون، دوربین، چراغ و …)
- ۳٫۵ میلیارد شی هوشمند در خودروها قرار خواهد گرفت(سیستمهای ناوبری، حسگرهای هوشمند و…)
- ۴۱۱ میلیون گجت پوشیدنی هوشمند وجود خواهد داشت(لباس، ساعت، عینک، کفش و …)
- ۶۴۶ میلیون شی هوشمند در بیمارستانها قرار خواهند داشت(ایمپلنت بدن، مانیتور ضربان قلب، دستیاران هوشمند پزشکی و…)
- ۹٫۷ میلیارد شی هوشمند در شهرهای ما حضور خواهند داشت(ساختمان هوشمند، چراغ راهنمایی هوشمند، سیستم روشنایی هوشمند، سیستم بازیافت هوشمند و …)
تاثیر اینترنت اشیا بر شبکههای اجتماعی
وجود تجهیزات بیشمار اینترنت اشیا باعث میشود تا احتمال حضور افراد در شبکههای اجتماعی در هر زمان و هر مکانی افزایش یابد. لپتاپ، تبلت، اسمارتفونها و همه تجهیزات هوشمند میتوانند به عنوان ابزاری برای اتصال به شبکههای اجتماعی باشند. اشیای هوشمند اطلاعاتی را از طریق رسانههای اجتماعی برای سایر افراد یا اشیای دیگر منتشر میکنند. اشیای هوشمند با استفاده از الگوریتمهای هوش مصنوعی و یادگیری ماشین و با استفاده از اطلاعات موجود در شبکههای اجتماعی به تولید دانش میپردازند و عملکرد خود را بصورت مستمر بهبود میدهند.
شبکههای اجتماعی به اکوسیستم اینترنت اشیا، امکان اشتراکگذاری آسان اطلاعات را میدهند و این موجب بهبود نرخ تعامل بین دستگاههای متصل به اینترنت میشود. نرخ تعامل بالاتر، ارتباطات قویتری را بوجود میآورد. این ارتباطات قوی میتوانند یک نقطه قوت در بازاریابی و فروش بیشتر کالا باشند. IoT نقاط ضعف بازاریابی شبکههای اجتماعی را بهبود خواهد بخشید. مدیریت درست اطلاعات و استفاده از دانشی که از شبکه گسترده اینترنت اشیا بدست خواهد آمد باعث خواهد شد تا تجهیزات هوشمند بتوانند به یک خردجمعی دست یابند و با توجه به نیاز مخاطب رشد و توسعه فراگیری داشته باشند.
آشنایی با مفهوم اینترنت اشیا اجتماعی
وقتی همهچیز هوشمند شود، اینترنت اشیا هم جزئی از شبکههای اجتماعی خواهد شد. اینترنت اشیا وعده بهتر شدن زندگی را به انسانها میدهد، امّا اینترنت اشیا ابهامات بسیاری را برای طراحان رسانههای اجتماعی بوجود آورده است. برای این که نقش رسانههای اجتماعی در اینترنت اشیا را بهتر درک کنیم بایستی با مفهوم اینترنت اشیا اجتماعی(SIoT) یا Social InTernet of Things آشنا شویم. الگوریتم اینترنت اشیا اجتماعی سعی دارد تا دوسطح را از یکدیگر جدا کند:
- اشیا هوشمند
- افراد جامعه
SIoT به اشیا اجازه میدهد تا شبکههای اجتماعی مختص به خود داشته باشند و انسانها هم میتوانند با توجه به حریم خصوصی به Social Networkهای مرسوم و SIoT دسترسی داشته باشند. به کارگیری از اشیا هوشمند بدون استفاده از ارتباطات بین آنها و انسانها نمیتواند چندان مفید باشد بنابراین بایستی به دنبال پیادهسازی مفهوم اشیای اجتماعی باشیم.
نظارت بر دادههای رسانههای اجتماعی به کمک اینترنت اشیا
اصطلاح اینترنت اشیا(Internet of Things) زیاد هم جدید نیست. حدود ۲۰ سال پیش گروهی از اساتید MIT دنیایی را توصیف میکردند که در آن دستگاهها یا اشیا میتوانستهاند از طریق یک شبکه ارتباطی(اینترنت) به یکدیگر متصل شوند و دادههای مرتبط را به راحتی در بین خودشان به اشتراک بگذارند. امروزه آن رویای ۲۰ سال پیش تا حدود زیادی تحقق پیدا کرده است چرا که سنسورهای هوشمند و دستگاههای متصل به شبکه گسرش پیدا کردهاند.
تکنولوژی رایانش ابری، دادههای جمعآوری شده توسط حسگرها را به بهترین شکل ذخیره و پردازش میکند. از طرفی دیگر فناوریهای ارتباطی نظیر ۵G امکان تبادل اطلاعات با سرعت بالا را فراهم آوردهاند. در حال حاضر از لامپ خانگی تا یک دکل عظیم نفتی از هوشمندی بالایی برخوردار شدهاند. در چنین شرایط شبکههای اجتماعی نیز به عنوان یک ترند روز به دنبال هوشمندی بیشتر و استفاده از سیستمهای توصیه گر برای بهبود تعاملات بین کاربران خود و حتی اشیا بیجان میباشند.
شرکتهای بسیاری در جهان به دنبال ارائه یک روش کارآمد برای نظارت، جمعآوری اطلاعات و آنالیز دانش بدست آمده از شبکههای اجتماعی هستند. اینترنت اشیا یک روش مناسب برای جمعآوری دادههای اجتماعی از سطح رسانهها میباشد. بینش جمعآوری شده از طریق IoT میتواند به نظارت بر رسانههای اجتماعی کمک کند و راهکارهایی را به محققان برای نظارت بر سطح تاثیرپذیری رسانهها برای رفتارهای اجتماعی کاربران بدهد. شرکتهای بسیاری به این واقعیت پی بردهاند که میتوانند با استفاده از دادههای جمعآوری شده از اینترنت اشیا و شبکههای اجتماعی، ارتباط با مشتریان(CRM) خود را تقویت کنند. شناخت عادات اجتماعی مشتریان(جمعآوری شده از شبکههای اجتماعی) و رفتارهای واقعی(جمعآوری شده از اکوسیستم اینترنت اشیا) میتواند یک دیدگاه جامع به صاحبان کسب و کارها برای نیازسنجی از مشتریان را بدهد.
خدمات متقابل اینترنت اشیا و شبکههای اجتماعی بر یکدیگر
در سالیان اخیر، ایده به کارگیری عناصر شبکههای اجتماعی در اینترنت اشیا برای توانمند کردن اشیا جهت برقراری روابط اجتماعی به صورت هوشمند و خودمختار با استفاده از اطلاعات جمعآوری شده از طریق اشیای هوشمند و شبکههای اجتماعی به شدت مورد توجه محققان قرار گرفته است. با کمک ترکیب اینترنت اشیا و شبکههای اجتماعی میتوان اهداف زیر را سریعتر برآورده ساخت:
- امکان محاسبات سریع و فراگیر
- تحقق اینترنت اشیا اجتماعی(SIoT)
- شکلدادن اینترنت اشیا اجتماعی آیندهمحور
انواع روابط اجتماعی میان اشیا
- رابطه پدر-فرزندی: برای اشیایی که در یک دسته قرار دارند یا در یک بازه زمانی و توسط یک سازنده تولید شدهاند.
- رابطه محل مشترک: اشیایی که همواره در یک محل مشخص قرار دارند.
- رابطه اشیا همکار: اشیایی که برای تحقق یک هدف با یکدیگر همکاری میکنند.
- رابطه اشیایی با یک مالک: اشیایی که متعلق به یک شخص(مالک) هستند.
- رابطه اشیا تعاملی: برخی از اشیا حیاتشان براساس تعمل با اشیا دیگر ادامه مییابد.
مزایای اینترنت اشیا برای شبکههای اجتماعی
اینترنت اشیا و شبکههای اجتماعی دو پدیده نوظهور در سالیان اخیر هستندکه توانستهاند رشد قابل توجهی داشته باشند. بطورحتم ترکیب این دو حوزه پرطرفدار میتواند موجب رشد سریعتر هردو آنها گردد. سفارشیسازی خدمات یکی از مزایایی مهم این ترکیب خواهد بود که میتواند موجب رشد شیوههای بازاریابی گردد. در ادامه به چند مورد از مهمترین مزایای اینترنت اشیا برای شبکههای اجتماعی اشاره می کنیم:
- مبادله آسان دادههای موجود در شبکههای اجتماعی
- دریافت بازخورد سریع با کمک اینترنت اشیا اجتماعی
- سیستممدیریت ارتباط با مشتری هوشمندتر
- ایجاد رسانههای اجتماعی پیشگو
- کنترل خودکار عملکرد اشیا با استفاده از بستر شبکههای اجتماعی
- تبلیغات هدفمندتر در شبکههای اجتماعی
- دستیابی به دید بهتر از پروسههای خرید وامکان تحلیل عادات مشتریان
- ایجاد سیستمهای خدماتی بلادرنگ با توجه به تقاضای مشتری