نقش هوشمندسازی کسب و کار بر روند توسعه

با توسعه و رشد فناوری در سالیان اخیر، کسب و کارها به شدت دچار تغییرات ساختاری شدند. استارت‎آپ‎های چابک توانسته‎اند با استفاده درست از هوشمندسازی کسب و کار ها (Bussiness Intelligence)  و به کارگیری فناوری‎های پیشرفته به رشد سریعی دست پیدا کنند و توجه سازمان‎های و شرکت‎های بزرگ را به خود جلب کنند. با توسعه شبکه اینترنت در دهه ۹۰ میلادی و فراگیرشدن تجهیزات ارتباطی امکان تولید و تبادل داده گسترده‎ در جامعه اطلاعاتی فراهم شد.

همچنین با بوجود آمدن فناوری‎هایی نظیر هوش مصنوعی، ذخیره‎سازی ابری، پردازش داده، علم داده و داده‎های کلان نقش داده در توسعه کسب و کارها به شکل فزآینده‎ای افزایش یافت. امروزه کمترین تجارتی وجود دارد که وابسته به داه نباشد. مدل‎های تحلیلی و الگوریتم‎های پیش‎بینی توانسته‎اند بازارهای مختلف را تحت تاثیر قدرت خود قرار دهند. در چنین شرایطی بیزینس‎های جدید برای موفقیت و حفظ شرایط رقابتی خود نیاز دارند تا به یک درجه مناسبی از هوشمندی دست یابند.

کسب و کار هوشمند یا هوشمندی در کسب و کار

کسب و کار هوشمند یا هوش سازمانی شامل بکارگیری مجموعه‎ای از منابع سخت‎افزاری و نرم‎افزاری است که با کمک داده‎ها و پردازش آن‎ها می‎توان بهترین تصمیمات را برای یک کسب و کار گرفت. هوشمندسازی کسب و کار شامل فرآیندها، فناوری و راهکارهایی جهت تبدیل داده‎های خام و بی‎معنا به اطلاعات دقیق، صحیح و کاربردی می‎باشد. هوشمندسازی امکان دسترسی بی‎واسطه به داده‎ها توسط تصمیم‎گیرندگان در تمامی سطوح سازمان را برای تحلیل و تصمیم‎گیری بهتر فراهم می‎نماید.

برای هوشمندسازی یک بیزینس بایستی مجموعه‎ای از ابزارها را به کار گرفت. ذخیره‎سازی یکپارچه داده‎ها، داده‎کاوی، الگوریتم‎های آنالیز و مدل‎سازی، سیستم‎های تصمیم یار، سامانه‎های دریافت و بررسی بازخوردها و.. از جمله مهمترین ابزارهایی هستند که در هوشمندسازی استفاده می‎شوند. بطورکلی ابزارهای BI را می‎توان به دو دسته زیر تقسیم کرد:

• استخراج اطلاعات و تولید دانش
• مدل‎سازی دانش بدست آمده و تحلیل هوشمند

تاثیر هوشمندی برعملکرد سازمان‎ها

هوشمندی می‎تواند بر عملکرد یک سازمان تاثیر بسزایی داشته باشد. استفاده درست از داده‎ها می‎تواند شبکه‎ایی از موقعیت‎ها و فرصت‎ها را برای هر کسب و کاری به همراه آورد. برای داشتن یک سازمان کاری هوشمند بایستی حداقل، فرآیندهای زیر را پیاده‎سازی نمود:

1. خودکارسازی و مکانیزه کردن فعالیت‎های سازمانی
2. استفاده از سامانه‎های الکترونیکی و ذخیره‎سازی داده‎ها به صورت جامع و یکپارچه در پایگاه داده‎ها
3. تمییز کردن داده‎ها و حذف نویز از داده‎ها
4. دسته‎بندی داده‎ها و مدیریت داده‎های حجیم
5. انتخاب مدل‎ها و الگوریتم‎های پردازش داده
6. تست مدل‎ها بر روی داده‎های آزمایشی
7. استفاده از الگوریتم‎های یادگیری و هوش مصنوعی و بهینه‎سازی مستمر آن‎ها
8. استفاده از سیستم‎های تصمیم‎ساز و سیستم‎های مدیریت فرآیند(BPMS)
9. ایجاد یک چرخه کار مستمر از مرحله تولید داده تا مرحله تصمیم برای بهبود عملکرد

هوش کسب و کار به عنوان ابزاری برای برتری رقابتی در سازمان‎های کوچک و متوسط می‎باشد. کسب و کارهای نوپا می‎توانند با بکارگیری رهیافت‎های منطقی در مدیریت، هزینه‎های خود ا کاهش داده، سوددهی خود را بهبود دهند و با پیش‎بینی نیازهای بازار محصولات و خدمات پرتقاضا را ارائه دهند.

مزایای هوشمندسازی کسب و کار ها

1. بهبود کارآیی و عملکرد
2. ایجاد موقعیت‎های بکر و فرست‎های جدید کسب و کاری
3. شناخت ریسک‎های آتی
4. امکان برنامه ریزی درست بر روی منابع انسانی
5. بهبود مدیریت ارتباط با مشتری(CRM)
6. استفاده از داده، اطلاعات، دانش و خردجمعی
7. تصمیم‎سازی سریع و مطمئن با توجه به همه جوانب مهم
8. ارائه متدلوژی‎های سیستماتیک در کسب و کارها
9. وجود ابزارهای مختلف برای طراحی یک معماری هوشمند کسب و کاری
10. انواع استانداردهای امنیتی و کنترل سطح دسترسی کاربران در تصمیم‎سازی

چرخه کسب و کار هوشمند

یک کسب و کار هوشمند دارای یک سیکل کاری مشخص می‎باشد. این چرخه کاری بایستی بطور پیوسته توسط متخصصان هوشمندسازی پیگیری شود و با استفاده از داده‎های جدید، نواقص قبلی برطرف شود. چرخه کسب و کار هوشمند عبارتست از:

• استخراج داده (Data Discovere)
• اصلاح و یکپارچه سازی داده(Data Transformation)
• مدل‎سازی داده‎ها(Data Modeling)
• بصری‎سازی داده‎ها(Data Visualization)
• گزارش‎گیری و انتشار آن در سازمان(Distribution)
• دریافت بازخورد و نررسی نتایج(Feedback & Result)

اهمیت هوشمندسازی در کسب و کارها

اشتباهاتی که در بیزینس‎ها بوقوع می‎پیوندد باعث خسارات بسیاری می‎شوند. بسیاری از این خطاها، اجتناب ناپذیرند. امّا می‎توان با هوشمند کردن فعالیت‎ها میزان این خطاها را به حداقل رساند. مستندسازی فعالیت‎ها باعث می‎شود تا همیشه تجارب قبلی مدنظر قرار گیرند و به راحتی بتوان با استفاده از ابزارهای مناسب موقعیت‎های مشابه را شبیه‎سازی نمود.

در کسب و کارهای جدید بواسطه تجهیزات اینترنت اشیا، شبکه‎های ۵G و ذخیره‎سازی ابری با حجم گسترده‎ای از اطلاعات مواجه‎ایم. از این اطلاعات می‎توان در تصمیم‎سازی‎ها استفاده برد. امّا باید توجه داشت که خود این اطلاعات هم دارای ارزش بسیاری هستند. کسب و کارهای هوشمند با اطلاعاتی که در اختیار دارند موقعیت‎های درآمدزایی جدیدی را برای خود خلق می‎کنند. یک کسب و کار هوشمند به مراتب چابک‎تر از سایر کسب و کارها خواهد بود. این چابکی باعث صرفه جویی در زمان، انرژی و منابع خواهد شد. این موضوع خود منجر به بهبود رضایت مشتری خواهد شد.

 

شاخص‎های کلید عملکرد در کسب و کارهای هوشمند

شاخص‎های کلیدی عملکرد(Key Performance Indicators) یا همان KPI در سازمان‎ها به عنوان پارامترهایی برای کنترل عملکرد و وضعیت بخش‎های مختلف یک سازمان محسوب می‎شود. انتخاب یا تولید KPIهای مناسب یکی از مهمترین وظایف بیزینس‎های هوشمند می‎باشد. این شاخص‎ها می‎توانند در حوزه‎های زیر طراحی شوند:

• شاخص‎های کلیدی تعمیر و نگهداری
• شاخص‎های کلیدی مالی
• شاخص‎های کلیدی انبار و تدارکات
• شاخص‎های کلیدی منابع انسانی
• شاخص‎های کلیدی عملکرد سلامت، ایمنی و محیط زیست
• شاخص‎های کلیدی بازاریابی و تحلیل رقبا

هوشمندکردن کسب و کارهای سنتی

باید به این نکته توجه داشت که هوشمند کردن کسب و کارها تنها مرتبط با کسب و کارهای دیجیتالی و امروزی نمی‎باشد. بلکه هدف BI تقویت کسب و کارهای سنتی و برطرف کردن ضعف‎های آن‎ها می‎باشد. امروزه کسب و کارهای سنتی بسیاری با استفاده از هوشمندسازی توانسته‎اند خود را احیا کرده و وارد بستر تجارت نوین شوند. در حال حاضر هوش تجاری در ایران مورد توجه اغلب شرکت‎ها قرار گرفته است و با برنامه‎ریزی مدوّن در تلاش هستند تا این مقوله را در سازمان‎های خود لحاظ کنند. آن‎ها مطمئن هستند که هوش تجاری می‎تواند به آن‎ها در تحلیل داده، گزارش‎گیری، کاهش هزینه‎های اجرایی و اثربخشی عملکرد کمک نماید.