یادگیری ماشین (Machine Learning) یکی از شاخههای پرکاربرد هوش مصنوعی است که سعی دارد با استفاده از الگوریتمهای پیشرفته و به کارگیری دادههای دستهبندی شده دستگاههای مختلف را هوشمند سازد. برخلاف الگوریتمهای معمول کامپیوتری که با استفاده از قوانین معمول یک تعداد از اقدامات مشخص را انجام میدهند، الگوریتمهای یادگیری ماشین سعی دارند از طریق تجربه کردن، وظایف خود را یاد بگیرند و عملکرد شبه انسانی از خود نشان دهند. الگوریتمهای ماشین لرنینگ با استفاده از نمونههای قبلی(Sample) و یادگیری از تجربیات گذشته رفتاری نزدیک به انسان از خود بروز میدهند. مانند کودکی که با تجربه کردن و تمرین متوالی میآموزد و تواناییهای خود را افزایش میدهد.
معرفی انواع الگوریتمهای یادگیری ماشین
در یادگیری ماشین برحسب شرایط و دیتابیسی که در اختیار داریم میتوانیم از الگوریتمهای گوناگونی استفاده کنیم. در ادامه به معرفی ۴ دسته از این الگوریتمها میپردازیم:
- یادگیری اکتشافی یا یادگیری با قوانین مشارکتی: در این نوع یادگیری به دنبال کشف روابط پنهان بین دادهها میباشیم. الگوریتمهای این دسته از یادگیری دارای قانونهای(Rule) مشخصی هستند ومعمولا با دستورات شرطی و قوانین احتمالات مواجه هستیم.
- یادگیری نظارت شده(Supervised Learning): در این دسته از الگوریتمها با دادههای مواجه هستیم که دستهبندی(Category) مشخصی دارند و خروجیشان معلوم است.
- یادگیری بدون نظارت(Unsupervised Learning): در این نوع الگوریتمها دادههایی که داریم دارای خروجی مشخص و معینی نیستند. بنابراین ناچار هستیم تا دادهها را خوشه بندی کنیم و با تکرار الگوریتم دادهها را در خوشههای درست قرار دهیم.
- یادگیری تقویتی (Reinforcement Learning): فعالیتهایی که یک عامل در موقعیتهای خاص انجام میدهد و به دنبال جذب سودمندی حداکثری میباشد. این دسته از الگوریتمها بیشتر در رباتیکز و عاملهای هوشمند کاربرد دارند.
نگاهی به کاربردهای یادگیری ماشین در علوم دیگر
- اینترنت اشیا
- هوش مصنوعی
- بینایی ماشین و رباتیک
- تشخیص و طبقهبندی ماشینها
- تشخیص چهره
- ردیابی اشیا
- تشخیص گفتار
- زیستشناسی و پزشکی
- کشف عملیات تروریستی و مواد مخدر
- تصویربرداری پزشکی و تشخیص بیماریها
- صنایع مالی
- امنیت و تشخیص تقلب
- تایید اعتبار
- پیش بینیهای بازارهای مالی
- بازیابی اطلاعات
- جستجو در وب و تبلیغات گوگل
یادگیری ماشین و اینترنت اشیا
یادگیری ماشین به دنبال این است که به ماشینها براساس دادههای موجود و شرایط محیطی یاد بدهد که چه اقدامی انجام دهند. از دیگرسو، اینترنت اشیا نیز به دنبال این است که با استفاده از شبکه اینترنت بین اشیا مختلف ارتباط و تعامل برقرار کند. تشابه و مرز باریکی که بین IoT و Machine Learning وجود دارد باعث شده تا در بسیاری از موارد نتوان این دو حوزه علمی را به راحتی از یکدیگر تمییز داد. امّا باید توجه داشت که اینترنت اشیا به عنوان یک زیرساخت حیاتی برای رشد الگوریتمهای یادگیری ماشین و هوش مصنوعی محسوب میشود. قدرت اینترنت اشیا در تولید و تبادل داده میباشد، چیزی که یادگیری ماشین نیز به شدت نیازمند آن است. اطلاعاتی که اکوسیستم اینترنت اشیا در اختیار الگوریتمهای یادگیری ماشین قرار میدهد باعث افزایش صحت و کارایی این الگوریتمها میشود.
خدمات متقابل اینترنت اشیا و یادگیری ماشین به یکدیگر
اینترنت اشیا و یادگیری ماشین در سالیان اخیر توانستهاند زمینههای بسیاری برای کاربردپذیری یکدیگر ارائه کنند. در ادامه به چند مورد از مهمترین آنها اشاره میکنیم:
- اینترنت اشیا دادهها را برای استفاده کارآمد در ماشینها آماده میسازد.
- اقدامات هوشمند ماشینها باعث ملموس شدن اثر اینترنت اشیا برای عموم مردم خواهد شد.
- بهبود امنیت IoT و کاهش چالشهای امنیتی با استفاده از الگوریتمهای ماشین لرنینگ امکانپذیر خواهد شد.
- گسترش دامنه فعالیت اینترنت اشیا به تمامی ماشینآلات و تجهیزات الکترونیکی با کمک ماشین لرنینگ
- بهبود قدرت تحلیلی تجهیزات هوشمند با کمک یادگیری ماشین
- توسعه سیستمهای توصیهگر با ترکیب اینترنت اشیا و یادگیری ماشین
- فراگیر شدن خودروهای خودران
تکرار پذیر بودن الگوریتمهای یادگیری ماشین باعث خودیادگیری در آنها میشود. چنین الگوریتمهایی توانایی بازآفرینی فرآیندها و مراحل اجرای خود را با توجه به نتایج اجراهای قبلی را دارند. چنین الگوریتمی میتواند بدون کمترین دخالت انسانی عملکرد خود را در گذر زمان به شکل قابل توجهی بهبود بخشد. به همین دلیل عجیب نخواهد بود اگر صحبت از کنترل امور جهان به دست ماشینها بنماییم.