منطق فازی و کاربردهای آن

منطق فازی بخش از مباحث ریاضی است. کاربردهای زیادی برای فازی وجود دارد. بکارگیری این نوع از ریاضی تحولات زیادی در علم به وجود آورد است.

تاریخچه فازی

پرفسور لطف علی رحیم اوغلو عسکرزاده معروف به پرفسور لطفی زاده در ۱۵ بهمن ۱۲۹۹ (۴ فوریه ۱۹۲۱) در باکو آذربایجان شوروی متولد شد. در  ۱۶ شهریور ۱۳۹۶ (۶ سپتامبر ۲۰۱۷) درگذشت.  ریاضیدان، دانشمند کامپیوتر، مهندس برق و مبدع نظریه منطق فازی بود.

در سال ۱۹۶۵ پرفسور لطفی زاده یک مقاله کلاسیک درباره مجموعه های فازی منتشر کردند. این سرآغاز تحولی نوین در علوم و مهندسی سیستم ها و کامپیوتر بود. در سال ۱۹۷۳ با مقاله دیگر مفهوم استفاده از متغییرهای زبانی در سیستم های کنترل و حافظه را منتشر کردند.

آشنایی با منطق فازی

یک منطق مبتنی بر نتیجه گیری در مغز انسان است. در حقیقت روش کار مغز بر روی ورودی و پردازش آن به صورت فازی انجام میگیرد. همانطور که پیشرفتهای علمی برگرفته از موجودات و طبیعت صورت میگیرد. منطق فازی نیز بر گرفته از روش های مغز انسان است.

در منطق ریاضی وجود داشتن یا وجود نداشتن مطرح میشود. به عبارت بهتر مقدار صفر یا مقدار یک استفاده میشود. در صورتی که در منطق فازی درستی هر چیزی با یک عدد بین صفر و یک بیان میشود. به جای دیدگاه سیاه(۰) و سفید(۱)، یک دید خاکستری به مسایل داده می شود. که میزان درستی این مسئله بستگی به مقدار عدد نسبت داده شده بین صفر و یک است.

در علم ریاضی تمایل براین است که تقریبها را به حقیقت بیان نمود تا بهره وری را افزایش داد. ولی در مجموعه فازی سعی بر این است که ابهامات و تقریب ها در سیستم معرفی کرد.

در دنیای واقعی پیچیدگی های زیادی وجود دارد. برای اینکه بتوان آنها را توصیف کرد، باید یک توصیف تقریبی از آن را بدست آورد تا قابل قبول برای تجزیه و تحلیل باشد. یک تئوری خوب باید مشخصه های اصلی دنیای واقعی را توصیف کند و قابل تجزیه و تحلیل ریاضی باشد.

قواعد فازی

سیستم های فازی مبتنی بر دانش و قوانین می باشند. یک پایگاه داده یا دانش قلب سیستم فازی است. قواعد اگر- آنگاه منطق فازی را تشکیل می دهند. مثلا رفتار راننده در سرعت های مختلف و استفاده آن از پدال گاز را با قواعد فازی می توان اینطور بیان کرد:

• اگر سرعت پایین بود آنگاه نیروی وارده بر پدال گاز بیشتر شود.
• اگر سرعت متوسط بود آنگاه نیروی وارده بر پدال گاز متعادل شود.
• اگر سرعت بالا بود آنگاه نیروی وارده بر پدال گاز کمتر شود.

بنابراین یک سیستم کنترلی با منطق فازی مبتنی بر قواعد فازی ساخت. میتوان ترکیبی از قاعد فازی یک سیستم واحد را ایجاد نمود.

کاربرد سیستم فازی

سیستم تهویه مطبوع، دستگاه تنظیم سرعت، دیگ بخار کشتی ها، دوربین های عکسایی، ماشین های لباسشویی، صنعت خودرو سازی، روباتها و غیره